Dit kan je doen als je baas of collega je het leven zuur maakt
Heb je één of meerdere toxische relaties op je werk, dan is dit ongetwijfeld een bron van heel wat stress, ongemak, gevoelens van machteloosheid en twijfels over jezelf. Toxische relaties zijn op de werkvloer een belangrijke oorzaak van ziekteverzuim en ontslag. Maar zo ver hoef je het dus niet te laten komen. Hier lees je wat je kan doen als je in een toxische situatie verzeild bent.
Wanneer noemen we een relatie toxisch?
Een werkrelatie is toxisch als je het gevoel hebt dat je niet jezelf kan zijn bij je leidinggevende of collega, dat je niet gerespecteerd of zelfs gesaboteerd wordt, dat het werk onrechtvaardig verdeeld is, dat een collega je moedwillig kleineert, negeert, of belachelijk maakt, dat er achter je rug geroddeld wordt,… Het soort dingen waardoor je een slecht of onveilig gevoel krijgt en waar je weinig of geen impact op hebt.
Weet dat je zeker niet de enige bent die dit meemaakt. Als een collega of een groep collega’s je het leven zuur maakt, kan dat een behoorlijke impact hebben. Is de persoon in kwestie je leidinggevende, dan is het al helemaal niet evident om er dag in dag uit mee geconfronteerd te worden.
Waarom zijn toxische relaties zo slopend?
Wij mensen zijn sociale wezens. We hebben een gevoel van verbondenheid nodig om te overleven, als mens en als soort. Het is dan ook logisch dat we erg gericht zijn op de ander, op onze omgeving. Aangezien we een groot deel van onze tijd aan werk spenderen, kunnen we de relaties die we daar hebben niet als onbelangrijk beschouwen. De kwaliteit van onze (werk)relaties bepaalt mee de kwaliteit van ons leven.
Wat kan je eraan doen?
Ongetwijfeld heb je hierover al veel nagedacht. Misschien heb je al eens goede raad gevraagd aan je partner of je beste vriendin, en kwam je tot de conclusie dat het niet zo simpel is om hier iets aan te doen. Want:
- Gaat het om een misverstand of meningsverschil met een collega, dan had je het wellicht al uitgepraat. Dan was er geen sprake van een toxische relatie.
- Als je leidinggevende uit het juiste hout gesneden was om de situatie aan te pakken, dan had hij of zij dat al gedaan. Dan was je waarschijnlijk nooit in deze situatie terecht gekomen.
- Hoewel je een toxische baas liever zou buitenwerken, is dat niet zo simpel en meestal onmogelijk.
- Als je vertrouwen had in HR of in een vertrouwenspersoon, dan zou je hen al benaderd hebben om hulp te vragen. Ondanks de wetgeving ter zake, blijft het moeilijk voor een organisatie of voor een vertrouwenspersoon zoals een preventieadviseur psychosociale aspecten, om dit soort situaties op te lossen.
zijn zHet is niet alleen jouw verantwoordelijkheid
Misschien denk je dat het je eigen schuld is dat je in deze situatie bent beland. In relaties tussen mensen heeft elk een aandeel, dat klopt. Maar daarom tref jij nog geen ‘schuld’. Jouw aandeel kan bijvoorbeeld zijn dat je bepaald gedrag van je collega of leidinggevende hebt laten passeren, terwijl je dat ook anders zou kunnen aanpakken door op een assertieve manier voor jezelf op te komen.
In ieder geval ben je niet als enige verantwoordelijk. Je bent minstens met twee, en bovendien heeft de organisatie ook een bepaalde verantwoordelijkheid.
Onze conclusie is dat ‘toxisch’ gedrag typisch plaatsvindt in een bepaald klimaat en dat de omgeving mee verantwoordelijk is door dit te laten gebeuren: de leidinggevende, de directie, HR, de preventiedienst,…
Wat kan je dan wel doen?
Ga in gesprek met een loopbaancoach. Je loopbaancoach zal met jou onderzoeken wat er exact aan de hand is, wat je opties zijn en hoe je kan zorgen voor verandering.
Samen met je coach:
1) Onderzoek je wat jou hier zo in raakt. Welke gekwetste kind-delen worden getriggerd? Je gaat aan de slag met deze kwetsuren, zodat ze minder pijn doen.
2) Leer je heel goed je grenzen stellen. Verbindende communicatie (non-violent communication) is een basisvaardigheid die je kan leren om op een assertieve en constructieve manier de nodige gesprekken te voeren.
3) Bepaal je welke mensen je best aanspreekt. Je hebt het recht om je veilig te voelen op je werk. Er zijn basisregels rond psychologische veiligheid en je leidinggevende en je organisatie zijn mee verantwoordelijk voor wat er met jou gebeurt binnen de werkcontext.
Je coach is je gids in dit proces. Je hoeft het niet alleen te doen.
>> Klaar om in gesprek te gaan?
Maak een afspraak voor een vrijblijvende kennismaking met een coach in je buurt.